Sinds 1 januari 2015 is de Participatie wet van kracht. Deze wet vervangt de Wet sociale werkvoorziening (WSW), een deel van de Wajong (arbeidsongeschiktheidsuitkering voor jongeren) en de Wet werk en bijstand (WWB). Het doel was om te zorgen voor één regeling met gelijke rechten en plichten voor mensen met een arbeidsbeperking of zonder werk.
Wat veranderde er?
Gemeenten kregen in 2015 een nieuwe doelgroep erbij, de mensen met een arbeidsbeperking. Om het wegvallen van de WSW en (deels) de Wajong te compenseren,konden gemeenten via het UWV indicaties aanvragen voor Beschut Werk of voor de banenafspraak. Later kwam daar de Praktijkroute bij als alternatief.
Evaluatie en gevolgen
In 2019 concludeerde het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) dat de doelen van de Participatie wet grotendeels niet zijn gehaald. 1Zo zou het beoogde aantal van 125.000 extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking waarschijnlijk niet worden bereikt. De onderzoekers noemden als oorzaken:
- een steeds complexere doelgroep;
- te weinig structurele ondersteuning voor werkgevers;
- een afname van instroom in sociale werkbedrijven.
Bij het sociaal ontwikkelbedrijf Probedrijven is het aantal medewerkers gestabiliseerd rond de 600 personen. De groei ambitie naar meer fte is de afgelopen jaren nog niet behaald.
Gezien de verwachte uitstroom van de WSW en beperkte verwachte instroom van andere regelingen zal het aantal arbeidsplaatsen bij Probedrijven dalen. Deze daling heeft directe gevolgen voor de bedrijfsvoering. Minder medewerkers, beschikbare uren,betekent minder opdrachten – en dus minder mogelijkheden om mensen te laten ontwikkelen. Dat is zorgelijk. Zonder voldoende instroom dreigt een zogenoemde‘sterfhuisconstructie’ voor het sociaal ontwikkelbedrijf. De toegang tot de WSW is immers gesloten. Over zo’n 30 jaar zullen er geen WSW-medewerkers meer zijn.
Lees het volledig rapport: Evaluatie duurzaamheid